Komentarz do projektu Ustawy "Prawo oświatowe"

 

UWAGI DO ZAPISÓW Art. 37. PROJEKTU USTAWY: PRAWO OŚWIATOWE

I.

Art. 37. 2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane przed rozpoczęciem roku szkolnego albo w trakcie roku szkolnego, jeżeli:

1) przedszkole, szkoła podstawowa lub szkoła ponadpodstawowa, do której dziecko zostało przyjęte, znajduje się na terenie województwa, w którym zamieszkuje dziecko;

W Art. 37. ust. 2. pkt 1) (Patrz: cytat powyżej) Autorzy projektu Ustawy proponują wprowadzenie ograniczenia zakresu wyboru przez rodziców szkoły, z którą ci rodzice chcą współpracować w zakresie realizacji tzw. edukacji domowej, tj. spełniania obowiązku edukacyjnego danego rodzaju odpowiednio poza szkołą lub przedszkolem, które to ograniczenie jest nieobecne w Art. 16. ust. 8 i nn. aktualnie obowiązującej „Ustawy o systemie oświaty”.

Zarzuty formalne względem w/w przepisu i towarzyszące im wnioski natury formalnej:

  1. Według intencyjnych formuł, zawartych w dokumencie pt. Wykaz prac legislacyjnych Rady Ministrów, wprowadzane zmiany mają mieć charakter zmian wzmacniających i uzupełniających zmiany ustroju szkolnego (…), będąc też koniecznymi dostosowaniami (…) w zakresie form spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. (Patrz: https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-rady-ministrow/prace-legislacyjne-rm-i/prace-legislacyjne-rady/wykaz-prac-legislacyjny/r8384931689,Projekt-ustawy-Prawo-oswiatowe.html).

Jednakże w dokumencie pt. Uzasadnienie (Patrz: http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12289958/12379204/12379205/dokument244690.pdf), w części pt. Potrzeba i cel wydania nowej ustawy, pkt 12.), całkowicie brak nie tylko niezbędnych, ale w ogóle jakichkolwiekuzasadnień dla rodzaju „wzmocnienia” (wzmocnień) i/lub „uzupełnienia” (uzupełnień), a szczególnie „konieczności dostosowań” wprowadzania kontestowanego niniejszym Art. 37. ust. 2. pkt 1)! Zamiast uzasadnienia w w/w punkcie 12. Uzasadnień powtórzono zaledwie – w parafrazie – treść przepisu (sic!).

W przekonaniu piszącego ten komentarz w społecznych realiach naszego kraju takie uzasadnienia (nawet pragmatycznej natury) zwyczajnie nie istnieją!

Wnoszę zatem niniejszym o podanie przez Autorów projektu Ustawy wszystkich prawnych i merytorycznych uzasadnień dla kwestionowanego tu przepisu!

   2. Dodać też trzeba, iż w dokumencie pt. OSR (Ocena skutków regulacji – Patrz: http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12289958/12379204/12379205/dokument244691.pdf), towarzyszącym projektowi Ustawy, jego Autorzy, bez przywołania jakichkolwiek miar czy wyników badań, spekulują nad tym, iż wprowadzenie zmienionych przepisów dotyczących edukacji domowej może spowodować nieznaczne ograniczenia skali korzystania z edukacji domowej.

Wnoszę więc niniejszym o podanie przez Autorów OSR wszystkich merytorycznych podstaw dla kwestionowanych prognoz.

Moim, jako naukowego badacza edukacji domowej, zdaniem, skala ograniczenia ilości rodzin korzystających z edukacji domowej w wypadku przyjęcia inkryminowanego przepisu będzie znaczna.

Zarzuty prawno-merytoryczne względem w/w przepisu i towarzyszący mu wniosek:

  1. Wprowadzenie inkryminowanego Art. 37. ust. 2. pkt 1) byłoby równoznaczne z odebraniem polskim obywatelom słusznie nabytego prawa do dobrowolnego wyboru szkoły, z jaką chcą podjąć współpracę w zakresie edukacji domowej. Odebranie takiego prawa, według Art. 3 ust. 3. Konstytucji RP oraz w świetle orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego musi być uzasadnione ważnym interesem społecznym. Takiego uzasadnienia brak!

  2. Co więcej, wprowadzenie w/w przepisu byłoby aktem legalizacji systemowej dyskryminacji tej grupy obywateli naszego kraju, która jest zainteresowana korzystaniem z edukacji domowej, ponieważ inni rodzice dalej zachowywaliby prawo do swobodnego i nieograniczonego wyboru dla swych dzieci szkoły, z którą chcą współpracować na zasadach stacjonarnego do nich uczęszczania tychże dzieci, z dowolnej części naszego kraju. Sprzeciwiałby się ten przepis zatem konstytucyjnemu zakazowi dyskryminacji (Art. 3 Konstytucji RP).

  3. Wprowadzenie w/w przepisu byłoby krzywdą (i dyskryminacją) dla mieszkańców licznych województw, gdzie nie działają szkoły dysponujące doświadczeniem współpracy z edukatorami domowymi. Byłaby to szczególnie biurokratyczna obstrukcja dla osób mieszkających w pobliżu granicy województwa, za którą to granicą mieszczą się konstruktywnie współpracujące z rodzinami edukacji domowej szkoły.

  4. Wprowadzenie w/w przepisu byłoby dyskryminacją i odmową wolności religijnej, a zatem pogwałceniem Art. 53 Konstytucji RP., ponieważ dla wyznawców z małych wspólnot religijnych, dysponujących kilkoma zaledwie, a niekiedy nawet tylko jednym krajowym ośrodkiem duchowych spotkań, jednocześnie prowadzącym szkołę, współpraca z tą ostatnią stałaby się niemożliwa w sytuacji jej lokalizacji w innym, niż miejsce zamieszkania rodziny, województwie.

  5. Wprowadzenie w/w przepisu byłoby szczególną dyskryminacją tych rodzin, w których bądź rodzice, bądź dzieci są osobami niepełnosprawnymi, a które korzystają na pełnej swobodzie wyboru szkoły, ponieważ dla współpracy z nimi niezbędne jest szczególne doświadczenie i specjalistyczne kompetencje, którymi szkoły rzadko dysponują.

Każda zatem z osobna, a szczególnie jeśli potraktować je kompleksowo, z w/w okoliczności powoduje konieczność zgłoszenia następującego wniosku:

Wnoszę niniejszym o całkowite usunięcie z projektu Ustawy przepisu Art. 37. ust. 2. pkt 1)

II.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane przed rozpoczęciem roku szkolnego albo w trakcie roku szkolnego, jeżeli:

2) do wniosku o wydanie zezwolenia dołączono:

a) opinię publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej;

W Art. 37. ust. 2. pkt 2) a) (Patrz: cytat powyżej) Autorzy projektu Ustawy proponują wprowadzenie ograniczenia zakresu wyboru przez rodziców poradni, z opiniowania której rodzice ci chcą skorzystać w kontekście realizacji tzw. edukacji domowej, tj. spełniania obowiązku edukacyjnego danego rodzaju odpowiednio poza szkołą lub przedszkolem, które to ograniczenie jest nieobecne w Art. 16. ust. 8 i nn. aktualnie obowiązującej „Ustawy o systemie oświaty”.

Zarzuty formalne względem w/w przepisu i, towarzyszące im, wnioski natury formalnej:

  1. Według intencyjnych formuł, zawartych w dokumencie pt. Wykaz prac legislacyjnych Rady Ministrów, (Patrz adres w części I) wprowadzane zmiany mają mieć charakter zmian wzmacniających i uzupełniających zmiany ustroju szkolnego (…), będąc też koniecznymi dostosowaniami (…) w zakresie form spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki.

Jednakże w dokumencie pt. Uzasadnienie (Patrz adres w części I), całkowicie brak nie tylko niezbędnych, ale w ogóle jakichkolwiek uzasadnień dla rodzaju „wzmocnienia” (wzmocnień) i/lub „uzupełnienia” (uzupełnień), a szczególnie „konieczności dostosowań” wprowadzania kontestowanego niniejszym Art. 37. ust. 2. pkt 2) a)!

Wnoszę zatem niniejszym o podanie przez Autorów projektu Ustawy wszystkich prawnych i merytorycznych uzasadnień dla kwestionowanego tu przepisu!

  2. Dodać też trzeba, iż w dokumencie pt. OSR (Ocena skutków regulacji - Patrz adres w części I), towarzyszącym projektowi Ustawy, jego Autorzy, bez przywołania jakichkolwiek miar czy wyników badań, spekulują nad tym, iż wprowadzenie zmienionych przepisów dotyczących edukacji domowej może spowodować nieznaczne ograniczenia skali korzystania z edukacji domowej.

Wnoszę więc niniejszym o podanie przez Autorów OSR wszystkich podstaw dla kwestionowanych prognoz.

Moim, jako naukowego badacza edukacji domowej, zdaniem, skala ograniczenia ilości rodzin korzystających z edukacji domowej w wypadku przyjęcia inkryminowanego przepisu będzie znaczna, ponieważ publiczne poradnie w przeszłości często wykazywały niezdolność do adekwatnego wypełniania w/w zadania, uzurpując sobie niekiedy nawet prawo do decydowania o tym, czy dani rodzice winni mieć możliwość domowego edukowania swojego dziecka.

Zarzuty prawno-merytoryczne względem w/w przepisu:

Wyjaśnienia:

Zapis odbierający rodzicom edukacji domowej możliwość swobodnego wyboru poradni psychologiczno-pedagogicznej i przymuszający ich do korzystania z poradni publicznej ma charakter dyskryminacyjny. W sprawie tej zachodzi olbrzymie zamieszanie. Według obowiązującego jeszcze przepisu ustawy o systemie oświaty, o stosowne opinie rodzice edukacji domowej mogli ubiegać się w dowolnej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Mogła być to zatem poradnia publiczna, niepubliczna działająca na zasadach publicznej (i reglamentowana przez kuratora), wreszcie poradnia niepubliczna działająca legalnie, na zasadach prawa gospodarczego. W innych przepisach obowiązującej ustawy Ustawodawca wskazał (niekonsekwentnie), i w różnych odniesieniach, różne z tych trzech kategorii poradni, jednak bez podania stosownych uzasadnień. Brak było w tym demokratycznego ładu.

Wtórne, co do stopnia, zarzuty i wnioski:

1. Wprowadzenie inkryminowanego Art. 37. ust. 2. pkt 2) a) byłoby równoznaczne z odebraniem polskim rodzicom słusznie nabytego prawa do dobrowolnego wyboru poradni psychologiczno-pedagogicznej, z opiniowania której ci rodzice chcieliby skorzystać w kontekście realizacji tzw. edukacji domowej. Odebranie takiego prawa, według Art. 31. ust. 3. Konstytucji RP oraz w świetle orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego musi być uzasadnione ważnym interesem społecznym. Takiego uzasadnienia brak!

2. W/w przepis ma też charakter dyskryminacyjny, tak ogólnie – różnicując obywateli co do ich wolności wyboru niepublicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, które miałyby opiniować dzieci tych obywateli – jak i specyficznie, w kategoriach gospodarczych, uniemożliwiając swobodę prowadzenia działalności gospodarczej (Art. 32. i 22. Konstytucji RP).

Wnoszę zatem niniejszym o usunięcie z projektu Ustawy przepisu Art. 37. ust. 2. pkt 2. a).

Prymarne, co do stopnia, zarzuty i wniosek:

Wyjaśnienia:

Przepis o konieczności przedkładania przez ewentualnych rodziców edukacji domowej, w ramach wymaganej ustawą dokumentacji do wniosku o zezwolenie na tę formę kształcenia, opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, został wprowadzony do ustawy o systemie oświaty dopiero w 2009 r.

Jest ów przepis sprzeczny z przepisem rozporządzenia MEN w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych z 2002 roku, gdzie najpierw w §2., następnie w §3., a po ostatniej regulacji w „zepchniętym” na pozycję 13. paragrafie tego rozporządzenia stanowi się o dobrowolności korzystania obywateli RP z opiniowania w poradniach psychologiczno-pedagogicznych!

Zarzuty i fundamentalny wniosek:

  1. Wprowadzenie inkryminowanego Art. 37. ust. 2. pkt 2) a) byłoby równoznaczne z odebraniem polskim obywatelom słusznie nabytego prawa do dobrowolnego korzystania z usług/pomocy poradni psychologiczno-pedagogicznych. Odebranie tego prawa, według Art. 3 ust. 3. Konstytucji RP oraz w świetle orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego musi być uzasadnione ważnym interesem społecznym. Takie uzasadnienie nie istnieje!

  2. To słusznie nabyte prawo zostało pogwałcone przepisem ustawy z 2009 roku, w której edukatorów domowych zmuszono do poddawania swych dzieci badaniom w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Jest oczywistym, że rodzic dostrzegający u swego dziecka jakieś problemy (np. ze słuchem, wzrokiem, dysleksję) sam zwróci się do poradni o opinię w tej sprawie, by pomóc takiemu dziecku w zaliczaniu egzaminów klasyfikacyjnych (i tak jedyne możliwe do uzyskania wsparcie to wydłużenie czasu zdawania tych egzaminów). Przymuszanie osób należących do tej, jedynej grupy społecznej do badań w poradni psychologiczno-pedagogicznej to ewidentna i arogancka dyskryminacja!

Wnoszę zatem niniejszym o całkowite usunięcie z projektu Ustawy przepisu Art. 37. ust. 2. pkt 2) a) i każdego innego przepisu wymuszającego na obywatelach, zainteresowanych edukacją domową, konieczność korzystania z opiniowania poradni psychologiczno-pedagogicznych.

Możliwość wsparcia działań Instytutu Educatio Domestica: 73 8682 0004 0031 0066 2000 0010

Instytut Educatio Domestica